توضیحات
« تولوئن » را می توان بعد از بنزن، ساده ترین « هیدروکربن معطر » نامید. به عبارت دیگر این ماده یک حلقه بنزن می باشد که به یک گروه متیل متصل شده است. این هیدروکربن معطر، غیرخورنده و قابل اشتعال است. در آب نامحلول می باشد، اما در اکثر حلال های آلی محلول است.
تولوئن
- نام آیوپاک ماده: متیل بنزن
- فرمول مولکولی: C7H8
- مترادف: تولوول، فنیل متان، متیل بنزول، مونو متیل بنزن
- مشخصات فیزیک: مایعی شفاف و بی رنگ با بوی شیرین
- نقطه ذوب: 95- درجه سانتی گراد
- نقطه جوش: 110.6 درجه سانتی گراد
- چگالی بخار: 3.13
- وزن مخصوص: 0.867 (در 20 درجه سانتیگراد)
- نقطه اشتعال: 4 درجه سانتی گراد
تولوئن چگونه ساخته می شود؟
تولوئن در طی عملیات پالایش نفت از نفت خام استخراج می شود. همچنین می توان آن را در آزمایشگاه به روش های زیر تولید کرد:
- واکنش بنزن با متیل کلرید
- واکنش بنزن با متانول
تاریخچه
این ماده اولین بار در سال 1837 توسط شیمیدان لهستانی فیلیپ ان. والتر از روغن کاج جدا شد. چهار سال بعد، شیمیدان فرانسوی Henri Étienne Sainte-Claire Deville آن را از ” tolu balsam ” (استخراج شده از درخت کلمبیایی Myroxylon balsamum) جدا کرد. بعد از 10 سال، شیمیدانان آن را به عنوان یک حلال جدید معرفی نمودند.
کاربردهای تولوئن
toluene کاربردهای متنوعی دارد و به طور گسترده در صنعت استفاده می شود. این ماده به عنوان افزودنی گاز و در پالایش نفت کاربرد دارد. همچنین در ساخت مواد منفجره TNT قابل استفاده است. از مهم ترین کاربردهای آن می توان به موارد ذیل اشاره نمود:
1- حلال رنگ و لکه
این رایج ترین کاربرد تولوئن است. این ماده روغن ها را به راحتی حل نموده و به سرعت تبخیر می شود. بنابراین بهترین انتخاب برای از بین بردن لکه های باقی مانده روی دیوارها یا تخته ها است. استفاده از آن در رنگ ها نیز بسیار رایج است. هزینه کم و توانایی آن در حل کردن رنگدانه ها، آن را به یک حلال ترجیحی در تولید رنگ تبدیل می کند.
2- حلال سیمان لاستیکی (آب بند دو جزئی)
تولوئن به نسبت ارزان است و به دلیل توانایی حل کردن انواع ترکیبات، حلال خوبی برای سیمان های لاستیکی به شمار می رود.
3- حلال در تولید لاتکس استایرن- بوتادین
متیل بنزن همچنین به عنوان یک حلال در تولید لاتکس های استایرن-بوتادین استفاده می شود. این‌ها محصولات حیاتی در تولید لاستیک، چسب و پوشش هستند. با این حال، به دلیل سمیت آن در غلظت های بالا، استفاده از دستگاه تنفسی هنگام کار با آن توصیه می شود.
4- حلال برای استخراج روغن خوراکی
متیل بنزن می تواند به عنوان یک حلال برای استخراج روغن از محصولات غذایی مانند زیتون استفاده شود. از آنجایی که تولوئن نقطه جوش و تبخیر پایینی دارد، هنگام انتقال یا پردازش با ماشین آلات باید با احتیاط از آن استفاده کرد.
5- حلال در تولید بنزین خودرو
تولوئن به عنوان حلال در تولید بنزین خودرو نیز کاربرد دارد. نقطه جوش پایین و قیمت مناسب، آن را به یک انتخاب محبوب برای پالایشگاه ها تبدیل کرده است. حلال های حذف شده از بنزین گران تر از حلال های تولید شده توسط تقطیرهای نفتی هستند و می توانند تا ده برابر بیشتر فروخته شوند. این توضیح نشان می دهد که چرا تولوئن در مقایسه با سایر الیگومرها مانند دی سیکلوپنتادین و تترادکافلئورواتیلن (CFC) در پالایشگاه ها بسیار رایج است.
6- تولوئن حلال حفاری نفتی
حفاری های نفت اغلب از مخلوط تولوئن و اتانول در مایع تزریقی خود برای افزایش راندمان استخراج استفاده می کنند. به این دلیل است که این دو حلال سازندهای سنگی را شل می کنند تا میزان نفت استخراج شده از آن رسوبات را افزایش دهند. هنگام استفاده از تجهیزات شیمیایی که با این ترکیب در تماس هستند، باید از محافظ مناسب استفاده شود.
7- حلال برای حذف ناخالصی های باقی مانده از پارچه
یکی دیگر از کاربردهای toluene به عنوان حلال برای از بین بردن ناخالصی های باقی مانده برروی پارچه هایی مانند پلی استر و پنبه است. حدود 2 تا 4 درصد تولوئن به مخلوط اضافه می شود و سپس برروی یک طرف پارچه اسپری می شود.
8- حلال در تولید ضد زنگ
تولوئن همچنین به عنوان یک حلال در تولید رنگ هایی که برای ضد زنگ ساخته می شوند، استفاده می شود. این کار با حل کردن رنگ و اجازه نفوذ بیشتر به فلز، آن را برای استفاده در وسایل نقلیه در معرض آب و عناصر ایده آل می کند. با این حال، برای استفاده در منازل مسکونی یا تجاری توصیه نمی شود. (به دلیل سمی بودن آن هنگام استنشاق)
نگهداری و ایمنی
تولوئن سمی است و باعث تحریک پوست می شود. در صورت بلعیده شدن ممکن است کشنده باشد. افرادی که با این ترکیب شیمیایی سروکار دارند، به دلیل ماهیت سمی آن هنگام استنشاق باید اقدامات احتیاطی زیر را رعایت کنند:
1- در صورتی که تولوئن در اتمسفر آزاد می شود از یک ماسک تنفسی با منبع هوای قوی استفاده کنید.
2- هنگام دست زدن به محصولات حاوی متیل بنزن خصوصاً رنگ از دستکش استفاده نمایید.
3- تمام تجهیزات مورد استفاده برای جابجایی این حلال را تا حد امکان از بدن دور نگه دارید.
فروش تولوئن به قیمت مناسب
« یکتا پلیمر پارسا » به عنوان یک شرکت پیشرو در صنعت عرضه و فروش انواع حلال شیمیایی ، حلال تولوئن باکیفیت و مرغوب محصول پتروشیمی ایران را توزیع می نماید.
تیم کارشناسان این مجموعه به عنوان یک تأمین کننده پیشرو مواد شیمیایی، قابلیت اجرای پروژه‌های ترکیبی را دارد و محصول را در کوتاه ترین زمان در اختیار مشتریان قرار می دهد. ما طیف وسیعی از انواع حلال صنعتی نظیر بنزن، زایلن و تولوئن را با فرمولاسیون مهندسی عالی با قیمت های منصفانه عرضه می داریم.
