توضیحات
پلی اورتان (PU) یکی از انواع پلیمرهای ترموپلاستیک پُرکاربرد است که در صنایع مختلف از جمله لاستیک و پلاستیک سازی مورد استفاده قرار می گیرد.
پلی اورتان چیست؟
این ماده از پلیمریزاسیون دی ایزوسیانات و پُلی ال به وجود می آید. با توجه به تعدد ایزوسیانات ها ( متیلن دی فنیل دی ایزوسیانات (MDI)، تولوئن دی ایزوسیانات (TDI) و دی آلیفاتیک دی ایزوسیانات) و پلی ال ها (پلی ال پلی اتر و پلی ال استر) می توان پلی اورتان های گوناگونی را تولید نمود که هریک کاربردهای متنوعی دارند.
اساس پیشرفت در این فرآیند انجام واکنش های افزایشی بین گروه ایزوسیانات و گروه هیدروکسیل می باشد. ایزوسیانات ها به دلیل واکنش پذیری بالا ، در دمای محیط نیز قادر به انجام فرآیند هستند.
توجه : علاوه بر گروه های هیدروکسیل ، می توان از آمین ها ، کربوکسیلیک اسیدها نیز در واکنش با ایزوسیانات بهره گرفت.
بیشتر بخوانید : پلی ال چیست؟
پلی ال یک ترکیب آلی شامل چندین گروه از هیدروکسیلها است که به دو گروه پلی ال پلی اتر و پلی ال استر تقسیم بندی میشود.
پلی ال پلی اتر
پلی ال پلی استر
مزایای استفاده از TDI و MDI
در حالت کلی، MDI و TDI در مقایسه با سایر ایزوسیانات ها ارزان تر و واکنش پذیرتر هستند. از آن ها برای تولید فوم های نرم برای صندلیهای اتومبیل و یا برای تولید تشک استفاده می نمایند. همچنین برای تولید فومهای سخت نظیر مواد عایق یخچال و تولید الاستومرها (مانند کف کفش) نیز به کار می روند.
اشکال مختلف پلی اورتان
- مایع و امولسیون
- فوم
- الاستومر
- پارچه پلی یورتان
- پودر
- فیلم
شکل و حالت فیزیکی آن به صورت مایع ویسکوز بی رنگ تا زرد می باشد.
فوم پلی اورتان
ویژگی های پلی اورتان
PU ها قابلیت زیادی در برقراری پیوندهای هیدروژنی دارند لذا خاصیت کریستالی بودن پیدا می کنند و در ساخت کوپلیمرها و لاستیک های نرم کاربرد زیادی خواهند داشت. از دیگر ویژگی های PU می توان به خواص فیزیکی ایده آل زیر اشاره نمود:
- مقاوم در برابر عوامل محیطی سخت
- پایدار در برابر گرمای زیاد
- مقاومت سایشی بالا
- سرسخت در مقابل تغییر شکل در تماس با اسیدها ، حلال های شیمیایی و روغن ها
- مقاوم در برابر ضربه ، فشار و ترک خوردگی
- استحکام کششی زیاد
کاربردهای PU
مهم ترین کاربرد پلی اورتان در ساخت قطعات پلاستیکی انعطاف پذیر با مقاومت بالا می باشد. از دیگر کاربردهای مهم می توان به موارد زیر اشاره نمود:
- البسه ورزشی
- تشک
- ساختمان سازی (ساندویچ پانل ها به عنوان عایق و … )
- تولید اسفنج برای مبلمان سازی
- لوازم خانگی
- روکش های صندلی خودرو
- تولید کفش
- ساخت لوازم ورزشی
- رزین سازی
- الیاف های مصنوعی
- چسب سازی
مطلب پیشنهادی : کاربرد پلی اورتان در صنعت
افزودنی های مورد استفاده
پلی اورتان خالص آنطور که باید و شاید خواص مطلوبی نخواهد داشت. خصوصاً در نوع فوم های انعطاف پذیر باید افزودنی استفاده نمود تا خواص دلخواه به دست آید. تثبیت کنندههای سیلیکونی به منظور مراقبت از پایداری و تحکیم فوم استفاده میشود. علاوه بر این، افزودنیهای سیلیکونی مسئول ایجاد حفرات ریز و یکنواخت در فوم هستند.